IV. RIJKSNORMAALSCHOOL

Neogotisch gebouw (1879-1882) naar ontwerp van de Brabantse architecten E. Willame en P. Goovaerts.

Alles begon met de goedkeuring van de planning voor de bouw, op 24 september 1879. De Gentse gemeenteraad stond hiervoor een stuk grond in volle eigendom af aan de Belgische Staat “un terrain mesurant environ 1 hectare, 64 ares, à prendre sur les glacis et autres dépendances de la citadelle, hors de la ci-devant porte de la Colline (bedoeld is “Heuverpoort"). De RNS-bouwheer was het Ministerie en de architecten waren Brabanders; mogelijks is dit de verklaring van de neogotische stijl (met katholieke signatuur), aangezien in Gent toen geen stadsscholen in deze stijl gebouwd werden.

De aanvankelijke bestemming was “meisjes”, maar reeds in 1881, gelet op de nabijheid van de kazernen en de kwalijke reputatie van de Kattenberg, werd het “jongens”: "Eerst later zag men in dat de nabijheid eener kazern niet zeer wel gepast was om er eene meisjesnormaalschool in te richten en werd er eene jongensnormaalschool in gevestigd. De voorziene grond was echter zoo groot, dat men er nog de Tuinbouwschool van den Staat en eene Oefenschool kon bouwen."^(-IV.1-) De normalisten hadden les in de Onderstraat. In 1880 startte de verhuis, de gebouwen werden volledig voltooid in oktober 1882.

Een plaatselijke krant^(-IV.2-) meldde op 24 juli 1882: “Men heeft in de provincieraad gesproken over de grote weelde die men besteedt aan het bouwen van schoollokalen. De heer gouverneur trachtte die bewering te weerleggen en gaf toe dat de torens wel konden gemist worden, maar hij was er toch niet misnoegd over. … Het immense gebouw zal met 700 vensters aan alle zijden samen niet aan licht ontbreken. Valt er op het schoolgebouw één en ander te beknibbelen, toch zal het onderwijs dat er gegeven zal worden ongetwijfeld degelijk en onberispelijk zijn. De verzekering daarvan kan men putten uit het geleerd en verkleefd professorenkorps dat aan de school is gehecht”. Uit de krant van 25 maart 1885: “Het gerucht loopt dat het gouvernement voornemens zou zijn de normaalschool voor onderwijzers in een kazerne te veranderen (ter info: Gent zocht toen dringend de hele stad af naar een plaats voor een nieuwe kazerne ter vervanging van deze van de citadel). Er zijn kamers en zalen zonder einde en kelders welke groot en talrijk genoeg zijn om er de wijn in te leggen van al de wijnkooplieden van de stad. Het zonderlingste van al is dat de leerlingen er geen speelzaal hebben”.

Tijdens de beide wereldoorlogen bleef het gebouw gespaard van grote schade. Gedurende WO I deed de Rijksnormaalschool -onder leiding van de zoon van generaal Eugen Otto Freiherr von Hügel- dienst als (veld)hospitaal voor de verzorging van Duitse gewonden. In WO II waren de kelders (ter info: zonder wijn) degelijke schuilplaatsen voor de hele buurt.

Linksboven: Studielokaal (1930)

Rechtsboven: Het verplichte internaat voor de studenten aan de Normaalschool (1930). De jaarlijkse kostprijs voor de huisvesting, maaltijden en het onderwijs bedroeg toen 430 goudfrank (zo'n €2.300 in 2020); schoolmateriaal, boeken en kledij niet inbegrepen.

De Rijksnormaalschool tegenwoordig.

Respectabel palmares.

In 1880 startte de Normaalschool voor de vorming van onderwijzers & regenten, naast een lagere oefenschool en kindertuin, met 14 leraren. Anno 2014 is er in elke provincie een Rijksnormaalschool. Deze van Gent is de grootste van Vlaanderen: zo'n 134 personeelsleden en 1350 studenten/leerlingen. In zijn 125-jarig bestaan zorgde de school voor een 25.000-tal opvoeders regenten, onderwijzers en kleuterleid(st)ers.^(-IV.3-)

Bekende namen daartussen zijn o.a. Emiel Hullebroeck (1902-1938, musicoloog), Gilles Désiré Minnaert (pedagoog), Omer Wattez (schrijver), Jozef Vercouillie (professor Nederlandse Taalkunde UGent), Leo Michel Thiery (stichter Gents schoolmuseum), Lambrecht Lambrechts (schrijver liederteksten), Achilles Mussche (schrijver), Karel Jonckheere (schrijver), Marcel Lambin (schrijver), Valeer Van Kerckhove (schrijver), Abraham Hans (schrijver), Octaaf Landuyt (beeldend kunstenaar), Jan Hoet (conservator/curator), Jacques Van Der Sichel en Maurice De Wilde (BRT-journalisten), ...

2022, Hogeschool Gent (HoGent), departement Lerarenopleiding

Op de campus Ledeganck van HoGent kunnen volgende lerarenopleidingen in dagonderwijs gevolgd worden:

• Bachelor in onderwijskunde: kleuteronderwijs.
• Bachelor in onderwijskunde: lager onderwijs.
• Bachelor in onderwijskunde: secundair onderwijs (ex-regentaat).
• Bachelor-na-bachelor: zorgmanagement.

Een virtuele tour leidt je door het gebouw.

HoGent binnentuin.

(-IV.1-) Uit "Organe Officiel de L'Exposition Universelle et Internationale de Gand - 1913" (1^e Jaargang, 15 december 1911).

(-IV.2-) Uit verzameling krantenknipsels “Citadelpark” (2004, E. De Keukeleire).

(-IV.3-) Uit “100 jaar Rijksnormaalschool Gent” (1880-1982).